برآیند نقش ژئوپلیتیک جریانات فکری خاص خاورمیانه در امنیت منطقه ای
نویسندگان
چکیده مقاله:
سابقه‌ی گروهای سیاسی و احزاب سیاسی در جهان اسلام، به‌خصوص در منطقه‌ی خاورمیانه، ریشه در اندیشه‌های اسلامی و تعلقات این اندیشه‌ها در چند صدسال اخیر دارد به‌طوری‌که پس از دوره‌ی عثمانی شاهد تبدیل این اندیشه‌ها و دگرگونی‌شان در قالـب احـزاب و گروه‌هـای سیاسی هستیم. مهم‌ترین بخش تحولات خاورمیانه در جهان اسلام رخ می‌دهد، جهان اسلام در عمل مناطقی از شـمال افریقـا تـا خاورمیانـه و آسیای مرکزی را شامل می‌شود که کشورهای اسلامی هستند، کشورهای اسلامی موجود در منطقه در قبل از قرارداد سایکس-پیکو و پایان جنـگ جهـانی اول در 1918 تـا قرارداد لوزان در 1921، عملاً بخشی جدانایی‌پذیر از امپراتوری عثمانی بودند. ولیکن بـا ورود اندیشـه‌های ناسیونالیسـتی و مفـاهیم جدیـد ازجمله دولت-ملت، کشور، حزب و... به جهان اسلام روندی جدید در تکامل فکری مسلمانان شکل گرفت. روشنفکران اسلامی و گروه‌های فکری ناسیونالیستی موجود در خاورمیانه بااینکه شکل‌گیری‌شان از هـر دو نظـر عقیـدتی و سازمان‌دهی وابسته به غرب بود ولیکن باعث شد برای اولین بار جهان غرب متوجه شود که جهان اسلام چیزی فراتـر از امپراتوری عثمـانی است. در ادامه شکل‌گیری اخوان المسلمین در مصر و گروه‌های اسلامی در ترکیه، عربستان و ایران نشان داد که جهان اسلام در حال دگرگونی است. ازاین‌روی در این مقاله سعی شده با تبیین از تکامل ساختاری و کارکردی جریانات فکری و سیاسی آسیب‌شناسی در قالب یک مدل مفهومی صورت پذیرفته و در ادامه تصویری از عملکرد ژئوپلیتیک این احزاب و جریانات فکری در آینده امنیـت منطقـه‌ای ارائـه شود.
منابع مشابه
جریانات افراطی و تکفیری در منطقه و راهکارهای مقابله با آنها با توجه به نقش خاورمیانه ای روسیه
ناآرامی های خاورمیانه که در چند سال گذشته، فضای سیاسی و امنیتی منطقه را ملتهب ساخته است، به سربرآوردن و یا احیاء جریاناتی افراطی و تروریستی، دامن زده است که با ایدئولوژی ستیزه جو و مطلق گرای خود، ثبات و آرامش کشورهای درگیر چالش های سیاسی را به مخاطره افکنده است. افزون بر این، از آنجا که دگرگونی های سیاسی خاورمیانه منافع و امنیت بازیگران دولتی منطقه ای و فرامنطقه ای را درگیر می کند، فعالیت و سرن...
متن کاملرقابت های منطقه ای ژئوپلیتیک در خاورمیانه: پیامدهای آن برای اروپا
خاورمیانه با یک دوران آشفته و بی ثبات روبرو است. یک مانع جدی برای صلح و توسعه پایدار در منطقه ، رقابت شدید بین ایران وکشورهای مخالف آن ، شامل امارات متحده عربی و اسراییل به رهبری عربستان سعودی می باشد ، که به شدت توسط ایالات متحده حمایت می شوند و موضع تهاجمی دولت دونالد ترامپ در مورد ایران باعث افزایش تنش های منطقه ای شده است . پرسش این است که «پیامدهای رقابت ژئوپلتیک ایران و عربستان برکشورهای ...
متن کاملجریانات افراطی و تکفیری در منطقه و راهکارهای مقابله با آنها با توجه به نقش خاورمیانه ای روسیه
ناآرامی های خاورمیانه که در چند سال گذشته، فضای سیاسی و امنیتی منطقه را ملتهب ساخته است، به سربرآوردن و یا احیاء جریاناتی افراطی و تروریستی، دامن زده است که با ایدئولوژی ستیزه جو و مطلق گرای خود، ثبات و آرامش کشورهای درگیر چالش های سیاسی را به مخاطره افکنده است. افزون بر این، از آنجا که دگرگونی های سیاسی خاورمیانه منافع و امنیت بازیگران دولتی منطقه ای و فرامنطقه ای را درگیر می کند، فعالیت و سرن...
متن کاملنقش منطقه گرایی در حفظ صلح و امنیت منطقهای: با تأکید بر نقش سازمان همکاری اسلامی در منطقه خاورمیانه
فرایند منطقهای شدن واکنشی به عدم توانایی الگوی دولت- ملت در دستیابی به نتایج مطلوب بوده که به تحدید حاکمیت می‌پردازد. فصل هشتم منشور ملل متحد بر نقش مؤثر ترتیبات منطقهای در حفظ صلح و امنیت منطقهای و حل اختلافات محلی از طریق این ترتیبات تأکید کرده است. در همین راستا خاورمیانه از میانه‌ی قرن بیستم، مرکز توجه جهانی به شمار می‌رفته است. منشور سازمان همکاری اسلامی با تأکید بر باورهای اسلامی بر ضر...
متن کاملنقش ژئوپلیتیک انرژی در امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار ...
متن کاملپادگفتمان امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه
پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام (ره) که به حق عنوان معجزه دوران معاصر را به خود اختصاص داد، در شرایطی محقق گردید که کمتر کسی اعم از اندیشمندان حوزه سیاست و علوم اجتماعی یا تحلیل گران و دیپلماتهای برجسته دنیا تصور چنین تحولی را قابل درک نمی پنداشتند. پدیده ای غیرقابل تصور و غیرقابل پیش بینی و کنترل. انقلابی که ابتناء آن بر احیاء و شکل گیری مجدد گفتمانی قدرتمند و رو به توسعه را در پی داشت...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 2-2
صفحات 1051- 1069
تاریخ انتشار 2020-05-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023